2022-mi imigassamik eqqussineq nioqqutissiornerlu

2022-mi imigassamik aalakoornartortalimmik 370 tusind literinik eqqussisoqarpoq tunisassiortoqarlunilu, titartagaq 1 takuuk. Ukiup siulianut sanilliullugu 23 tusind literinik imaluunniit 5,9 pct.-imik imigassamik aalakoornartortalimmik pilersuineq appariarsimavoq. Imigassamik aalakoornartortalimmik pilersuineq 1992-imut sanilliutissagaanni 201 tusind literinik appariaateqarpoq. Ukiut 30-t ingerlaneranni imigassamik eqqussineq tunisassiornerlu taamaalilluni 35,2 pct.-imik appariarsimavoq.

 

Titartagaq 1. Imigassamik aalakoornartortalimmik pilersuineq, 1.000 literikkaartumik

Najoqqutaq: Naatsorsueqqissaartarfik, https://bank.stat.gl/ALNALK1

 

2022-mi imigassamik aalakoornartortalimmik pilersuineq inummut ataatsimut 15-ileereersimasumut 8,2 literinik naleqarpoq. 2021-mut sanilliullugu inummut ataatsimut 0,5 literimik imaluunniit 6,2 pct.-imik appariarpoq, 2021-mi imigassamik aalakoornartortalimmik pilersuineq inummut ataatsimut 8,8 literimik annertussuseqarsimammat.

 

8,2 literi imigassap aalakoornartua inuup ataatsip atuisup 15-ileereersimasup agguaqatigiissillugu 2022-mi sapaatip akunneranut 10,6-inik imigassartortarpoq, imigassaq ataaseq 1,5 cl-imik akuitsumik aalakoornartortaqartillugu. 10,6-init sapaatip akunneranut imerneqartartunit, baajat 7,5-iupput, viinnillu katillugit 1,9-ullutik imigassarlu 1,1-imik naleqarluni, tabel 2 takuuk.

 

Tabel 1. Inummut ataatsimut aamma inummut ataatsimut 15-ileereersimasumut imigassamik aalakoornartortalimmik pilersuineq

 

2013

2014

2015

2016

2017

2018

2019

2020

2021

2022

 

                                           Inummut ataatsimut literi                                        

Inummut ataatsimut

6,9

6,8

6,5

6,9

6,6

5,9

6,0

6,9

7,0

6,5

Inummut ataatsimut
15-ileereersimasumut

8,8

8,6

8,3

8,7

8,4

7,4

7,6

8,8

8,8

8,2

 

                         Immiartorfiit1  inummut ataatsimut sap. akunneranut                       

Inummut ataatsimut

8,9

8,7

8,4

8,8

8,5

7,5

7,7

8,9

8,9

8,4

Inummut ataatsimut
15-ileereersimasumut

11,3

11,0

10,6

11,2

10,8

9,5

9,7

11,2

11,3

10,6

Najoqqutaq: Naatsorsueqqissaartarfik, https://bank.stat.gl/ALNALK1

1 Immiartorfik ataaseq 1,5 cl-nik akuitsumik aalakoornartortaqarpoq.

 

2021-miit 2022-mut imigassamik kimittuumik pilersuineq 0,3 tusind literimik annertuseriarsimavoq. 2022-mi imigassamik kimittuumik pilersuineq 38,9 tusind literiuvoq, ukiup siuliani 38,7 tusind literiulluni, annertuseriaat 0,7 pct.-iulluni.

 

2022-mi viinnimik pilersuinermi imigassap aalakoornartua 68,0 tusind literinut annikilleriarsimavoq, ukiup siuliani 73,7 tusind literimiissimalluni. 5,7 tusind literinik tassa 7,7 pct.-imik annikilleriarsimavoq.

 

2022-mi baajanik pilersuinermi imigassap aalakoornartua 262,9 tusind literiusimavoq ukiup siuliani 280,8 tusind literiusoq. Imigassap aalakoornartua taamaalilluni 18,0 tusind literinik imaluunniit 6,4 pct.-imik appariarluni.

 

Titartagaq 2. Imigassamik aalakoornartortalimmik pilersuineq imigassaq nioqqutissiaq suussusaanut agguarlugit

Najoqqutaq: Naatsorsueqqissaartarfik, https://bank.stat.gl/ALNALK1

 

Tabel 2. Imigassamik nioqqutissiamik pilersuineq suussusaanut agguarlugit

 

2013

2014

2015

2016

2017

2018

2019

2020

2021

2022

 

                                                                  Imigassaq nioqqutissiaq, 1.000 literi                                                               

Katillugit...........

6.673,2

6.694,0

6.308,9

6.686,2

6.457,5

5.812,4

5.921,0

6.792,0

6.833,4

6.413,3

Baaja..............

5.910,1

6.002,1

5.592,2

5.972,5

5.789,2

5.263,7

5.341,0

6.108,6

6.145,0

5.768,0

Viinni..............

672,0

608,3

629,5

620,8

583,6

473,9

506,4

592,9

587,2

542,3

Kimittooq...........

91,1

83,5

87,3

92,9

84,7

74,8

73,6

90,6

101,3

103,0

 

                                                              Imigassaq aalakoornartortalik, 1.000 literi                                                            

Katillugit...........

387,7

378,0

364,0

383,5

370,2

327,4

336,2

389,4

393,2

369,9

Baaja..............

270,0

270,9

253,0

271,0

265,0

240,2

244,8

280,6

280,8

262,9

Viinni..............

83,3

75,5

78,2

77,3

72,9

58,7

63,3

74,4

73,7

68,0

Kimittooq...........

34,4

31,6

32,7

35,2

32,3

28,5

28,1

34,4

38,7

38,9

 

                                                  Imigassaq aalakoornartortalik agguarlugu, procentinngorlugu                                               

Katillugit...........

100,0

100,0

100,0

100,0

100,0

100,0

100,0

100,0

100,0

100,0

Baaja..............

69,6

71,7

69,5

70,7

71,6

73,4

72,8

72,0

71,4

71,1

Viinni..............

21,5

20,0

21,5

20,1

19,7

17,9

18,8

19,1

18,8

18,4

Kimittooq...........

8,9

8,3

9,0

9,2

8,7

8,7

8,4

8,8

9,8

10,5

 

                                               Immiartorfiit1  sap. ak. inummut ataatsimut 15-ileereersimasumut                                             

Katillugit...........

11,3

11,0

10,6

11,2

10,8

9,5

9,8

11,3

11,3

10,6

Baaja..............

7,9

7,9

7,4

7,9

7,7

7,0

7,1

8,1

8,1

7,5

Viinni..............

2,4

2,2

2,3

2,3

2,1

1,7

1,8

2,1

2,1

1,9

Kimittooq...........

1,0

0,9

1,0

1,0

0,9

0,8

0,8

1,0

1,1

1,1

Najoqqutaq: Naatsorsueqqissaartarfik, https://bank.stat.gl/ALNALK1

1 Immiartorfik ataaseq 1,5 cl-nik aalakoornartortaqarpoq.

 

Tabel 3. Imigassap suussusai agguarlugit inummut ataatsimut 15-ileereersimasumut imigassap aalakoornartua literinngorlugu

 

2013

2014

2015

2016

2017

2018

2019

2020

2021

2022

 

                                                          Literi inummut ataatsimut 15-ileereersimasumut                                                        

Katillugit...........

8,8

8,6

8,3

8,7

8,4

7,4

7,6

8,8

8,8

8,2

Baaja kimikitsoq......

0,1

0,3

0,2

0,3

0,1

0,1

0,1

0,2

0,2

0,2

Baaja nalinginnaasoq...

5,9

5,6

5,4

5,5

5,6

5,1

5,1

5,8

5,8

5,3

Baaja kimittooq.......

0,2

0,3

0,2

0,4

0,2

0,2

0,3

0,4

0,3

0,3

Viinni..............

1,8

1,7

1,7

1,7

1,6

1,3

1,4

1,6

1,6

1,5

Viinni akusaq........

0,2

0,2

0,2

0,2

0,2

0,2

0,1

0,2

0,2

0,2

Kimittooq...........

0,6

0,6

0,6

0,6

0,6

0,5

0,5

0,6

0,7

0,7

 

                                         Immiartorfiit1  sap. akunneranut inummut ataatsimut 15-ileereersimasumut                                      

Katillugit...........

11,3

11,0

10,6

11,2

10,8

9,5

9,7

11,2

11,3

10,6

Baaja kimikitsoq......

0,1

0,4

0,3

0,4

0,2

0,2

0,2

0,2

0,3

0,3

Baaja nalinginnaasoq...

7,5

7,1

6,9

7,0

7,2

6,6

6,6

7,4

7,4

6,8

Baaja kimittooq.......

0,2

0,3

0,2

0,5

0,3

0,2

0,3

0,5

0,3

0,4

Viinni..............

2,4

2,2

2,2

2,2

2,1

1,7

1,8

2,1

2,0

1,9

Viinni akusaq........

0,2

0,2

0,3

0,3

0,2

0,2

0,2

0,2

0,2

0,3

Kimittooq...........

0,8

0,7

0,7

0,8

0,8

0,7

0,7

0,8

0,9

0,9

Najoqqutaq: Naatsorsueqqissaartarfik, https://bank.stat.gl/ALNALK

1 Immiartorfik ataaseq 1,5 cl-nik aalakoornartortaqarpoq.

 

Tabel 4. Nunatta karsiata imigassat akitsuutaannit iluanaarutai

 

2013

2014

2015

2016

2017

2018

2019

2020

2021

2022

 

                                                                             1.000 kr.                                                                            

Katillugit................

197.432

187.899

185.268

190.394

190.393

167.475

172.094

219.131

223.381

209.980

Baaja kimikitsoq...........

776

1.592

1.345

1.493

1.265

1.142

1.257

1.858

2.027

2.527

Baaja nalinginnaasoq.......

115.314

111.808

106.071

108.783

113.593

103.587

103.560

127.543

130.077

119.452

Baaja kimittooq...........

3.382

3.398

4.065

4.795

5.052

3.859

5.938

8.860

6.605

6.849

Viinni...................

45.938

41.986

42.820

42.217

40.199

32.320

35.024

45.287

45.038

41.273

Viinni akusaq.............

6.739

6.289

6.896

7.248

6.203

5.303

4.996

7.403

7.585

8.672

Kimittooq................

25.283

22.826

24.070

25.858

24.082

21.265

21.320

28.181

32.048

31.206

 

                                    Agguaqatigiissillugu inummut ataatsimut 15-ileereersimasumut akileraarutit                                 

Katillugit................

4.486

4.271

4.215

4.331

4.327

3.797

3.892

4.931

4.996

4.682

Baaja kimikitsoq...........

18

36

31

34

29

26

28

42

45

56

Baaja nalinginnaasoq.......

2.620

2.542

2.413

2.475

2.581

2.349

2.342

2.870

2.910

2.664

Baaja kimittooq...........

77

77

92

109

115

87

134

199

148

153

Viinni...................

1.044

954

974

960

914

733

792

1.019

1.007

920

Viinni akusaq.............

153

143

157

165

141

120

113

167

170

193

Kimittooq................

575

519

548

588

547

482

482

634

717

696

Najoqqutaq: Naatsorsueqqissaartarfik, https://bank.stat.gl/ALNALK3

 

Nunap karsiata 2022-mi imigassat akitsuutaannit isertitai 210 mio. kr.-upput, ukiup siulianut sanilliullugu 13 mio. kr.-nik annikilleriarlutik, tabeli 4 takuuk.

 

Eqqussuineq, nioqqutissiorneq atuinerlu

Uani sammineqarpoq kisitsisit atorlugit nalunaarsuusiornermi imigassaq qanoq annertutigisoq Kalaallit Nunaannut eqqunneqartartup aammalu nunap iluani immiorneqartartup nioqqutissiarinera. Imigassamut pilersuineq qanoq annertutigisumik imertoqartarneranut uuttuutitut atorneqassappat eqqaamaqquneqarpoq, pilersuinerup atuinerullu akornanni pissutsit ataqatigiinneranni paasiuminaattoqarsinnaammat.

 

·         Inuinnaat namminneq immiortarnerat: Inuit nammineq immiortarnerata atuinerup pilersuinermiit annertuneruneranik kinguneqarsinnaavoq. Kalaallit Nunanni nammineq immiortarnerup annertussusaa kisitsisitigut takussutissaqanngilaq.

 

·         Toqqorsivimmut/quersuarmut pisiniarneq: tamanna ilaatigut Kalaallit Nunaanni sunniuteqarpoq, inuiaqatigiit ikinnerat assartuinermilu unammillernartoqarsinnaasarnera taamaasillunilu sillimasariaqartarneq. Tamanna atuinermut sunniuteqartanngikkaluartoq, kisianni eqqussuinermi ukiumiit ukiumut allanngorarnerinut sunniuteqarsinnaavoq.

 

·         Nioqqutissat pisoqalisimasut imaluunniit aserorsimasut maanngaannartut: Tamanna sunniutaagajuppoq pingaartumik ataatsimut annertussuseq isiginiassagaanni, kisianni soorunami nalunaarsuutimut annikikkaluartumik sunniuteqarsinnaavoq.

 

·         Eqqunneqartut nalunaarutigineqanngitsut (netto-grænsehandel): Nunamiit nunap sanilianut ajornannginnerusumik isersinnaaneq, imigassap assigisaalu nunami allami akikinneruppata eqqussuinermit annertunerusumik atuisoqarsinnaavoq. Tamanna Kalaallit Nunaanni akitsuutip qaffasinnera pissutaalluni sunniuteqarsinnaavoq – kisianni Kalaallit Nunaata inissisimanera pissutaalluni taamaallaat tikiffigineqarsinnaasut ikittuinnaapput.

 

·         Nunat assigiinngitsut akornanni mittarfeqarfinni akitsuusigaangitsumik pisiniarneq: Tamanna naatsorsuinermut ilaanngilaq, periaaseq taanna nuna avannarlerni atuuppoq. 2020-mi 2021-milu covid-19 pissutigalugu angallannerup annikinnera aallaavigalugu naatsorsuutigineqarsinnaavoq akitsuusigaanngitsumik pisisarneq ukiut siuliinut sanilliullugu annikinnerussasoq.

 

·         Takornariat, tikeraat imaluunnit ukiup ilaatigut sulisartut atuinerat kisitsisitigut immikkut takussutissaqanngilaq.

 

Eqikkaanermi imaappoq, nalunaarsuutini Kalaallit Nunaannut imigassamik eqqussineq aammalu nunap iluani tunisassiarineqartut qularnanngitsumik atuinerup annerpaartarivai. Naatsorsuinermi pissutsit qulaani taaneqartut pissutaallutik atuinerup pilersuinerullu qanoq nikingatiginerat eqqortumik oqaatigineqarsinnaanngilaq.