2022-mi imigassamik eqqussineq nioqqutissiornerlu
2022-mi imigassamik aalakoornartortalimmik 370 tusind literinik eqqussisoqarpoq tunisassiortoqarlunilu, titartagaq 1 takuuk. Ukiup siulianut sanilliullugu 23 tusind literinik imaluunniit 5,9 pct.-imik imigassamik aalakoornartortalimmik pilersuineq appariarsimavoq. Imigassamik aalakoornartortalimmik pilersuineq 1992-imut sanilliutissagaanni 201 tusind literinik appariaateqarpoq. Ukiut 30-t ingerlaneranni imigassamik eqqussineq tunisassiornerlu taamaalilluni 35,2 pct.-imik appariarsimavoq.
Titartagaq 1. Imigassamik aalakoornartortalimmik pilersuineq, 1.000 literikkaartumik
Najoqqutaq: Naatsorsueqqissaartarfik, https://bank.stat.gl/ALNALK1
2022-mi imigassamik aalakoornartortalimmik pilersuineq inummut ataatsimut 15-ileereersimasumut 8,2 literinik naleqarpoq. 2021-mut sanilliullugu inummut ataatsimut 0,5 literimik imaluunniit 6,2 pct.-imik appariarpoq, 2021-mi imigassamik aalakoornartortalimmik pilersuineq inummut ataatsimut 8,8 literimik annertussuseqarsimammat.
8,2 literi imigassap aalakoornartua inuup ataatsip atuisup 15-ileereersimasup agguaqatigiissillugu 2022-mi sapaatip akunneranut 10,6-inik imigassartortarpoq, imigassaq ataaseq 1,5 cl-imik akuitsumik aalakoornartortaqartillugu. 10,6-init sapaatip akunneranut imerneqartartunit, baajat 7,5-iupput, viinnillu katillugit 1,9-ullutik imigassarlu 1,1-imik naleqarluni, tabel 2 takuuk.
Tabel 1. Inummut ataatsimut aamma inummut ataatsimut 15-ileereersimasumut imigassamik aalakoornartortalimmik pilersuineq
|
2013 |
2014 |
2015 |
2016 |
2017 |
2018 |
2019 |
2020 |
2021 |
2022 |
|
|
|||||||||
Inummut ataatsimut |
6,9 |
6,8 |
6,5 |
6,9 |
6,6 |
5,9 |
6,0 |
6,9 |
7,0 |
6,5 |
Inummut ataatsimut |
8,8 |
8,6 |
8,3 |
8,7 |
8,4 |
7,4 |
7,6 |
8,8 |
8,8 |
8,2 |
|
|
|||||||||
Inummut ataatsimut |
8,9 |
8,7 |
8,4 |
8,8 |
8,5 |
7,5 |
7,7 |
8,9 |
8,9 |
8,4 |
Inummut
ataatsimut |
11,3 |
11,0 |
10,6 |
11,2 |
10,8 |
9,5 |
9,7 |
11,2 |
11,3 |
10,6 |
Najoqqutaq: Naatsorsueqqissaartarfik, https://bank.stat.gl/ALNALK1
1 Immiartorfik ataaseq 1,5 cl-nik akuitsumik aalakoornartortaqarpoq.
2021-miit 2022-mut imigassamik kimittuumik pilersuineq 0,3 tusind literimik annertuseriarsimavoq. 2022-mi imigassamik kimittuumik pilersuineq 38,9 tusind literiuvoq, ukiup siuliani 38,7 tusind literiulluni, annertuseriaat 0,7 pct.-iulluni.
2022-mi viinnimik pilersuinermi imigassap aalakoornartua 68,0 tusind literinut annikilleriarsimavoq, ukiup siuliani 73,7 tusind literimiissimalluni. 5,7 tusind literinik tassa 7,7 pct.-imik annikilleriarsimavoq.
2022-mi baajanik pilersuinermi imigassap aalakoornartua 262,9 tusind literiusimavoq ukiup siuliani 280,8 tusind literiusoq. Imigassap aalakoornartua taamaalilluni 18,0 tusind literinik imaluunniit 6,4 pct.-imik appariarluni.
Titartagaq 2. Imigassamik aalakoornartortalimmik pilersuineq imigassaq nioqqutissiaq suussusaanut agguarlugit
Najoqqutaq: Naatsorsueqqissaartarfik, https://bank.stat.gl/ALNALK1
Tabel 2. Imigassamik nioqqutissiamik pilersuineq suussusaanut agguarlugit
|
2013 |
2014 |
2015 |
2016 |
2017 |
2018 |
2019 |
2020 |
2021 |
2022 |
|
|
|||||||||
Katillugit........... |
6.673,2 |
6.694,0 |
6.308,9 |
6.686,2 |
6.457,5 |
5.812,4 |
5.921,0 |
6.792,0 |
6.833,4 |
6.413,3 |
Baaja.............. |
5.910,1 |
6.002,1 |
5.592,2 |
5.972,5 |
5.789,2 |
5.263,7 |
5.341,0 |
6.108,6 |
6.145,0 |
5.768,0 |
Viinni.............. |
672,0 |
608,3 |
629,5 |
620,8 |
583,6 |
473,9 |
506,4 |
592,9 |
587,2 |
542,3 |
Kimittooq........... |
91,1 |
83,5 |
87,3 |
92,9 |
84,7 |
74,8 |
73,6 |
90,6 |
101,3 |
103,0 |
|
|
|||||||||
Katillugit........... |
387,7 |
378,0 |
364,0 |
383,5 |
370,2 |
327,4 |
336,2 |
389,4 |
393,2 |
369,9 |
Baaja.............. |
270,0 |
270,9 |
253,0 |
271,0 |
265,0 |
240,2 |
244,8 |
280,6 |
280,8 |
262,9 |
Viinni.............. |
83,3 |
75,5 |
78,2 |
77,3 |
72,9 |
58,7 |
63,3 |
74,4 |
73,7 |
68,0 |
Kimittooq........... |
34,4 |
31,6 |
32,7 |
35,2 |
32,3 |
28,5 |
28,1 |
34,4 |
38,7 |
38,9 |
|
|
|||||||||
Katillugit........... |
100,0 |
100,0 |
100,0 |
100,0 |
100,0 |
100,0 |
100,0 |
100,0 |
100,0 |
100,0 |
Baaja.............. |
69,6 |
71,7 |
69,5 |
70,7 |
71,6 |
73,4 |
72,8 |
72,0 |
71,4 |
71,1 |
Viinni.............. |
21,5 |
20,0 |
21,5 |
20,1 |
19,7 |
17,9 |
18,8 |
19,1 |
18,8 |
18,4 |
Kimittooq........... |
8,9 |
8,3 |
9,0 |
9,2 |
8,7 |
8,7 |
8,4 |
8,8 |
9,8 |
10,5 |
|
|
|||||||||
Katillugit........... |
11,3 |
11,0 |
10,6 |
11,2 |
10,8 |
9,5 |
9,8 |
11,3 |
11,3 |
10,6 |
Baaja.............. |
7,9 |
7,9 |
7,4 |
7,9 |
7,7 |
7,0 |
7,1 |
8,1 |
8,1 |
7,5 |
Viinni.............. |
2,4 |
2,2 |
2,3 |
2,3 |
2,1 |
1,7 |
1,8 |
2,1 |
2,1 |
1,9 |
Kimittooq........... |
1,0 |
0,9 |
1,0 |
1,0 |
0,9 |
0,8 |
0,8 |
1,0 |
1,1 |
1,1 |
Najoqqutaq: Naatsorsueqqissaartarfik, https://bank.stat.gl/ALNALK1
1 Immiartorfik ataaseq 1,5 cl-nik aalakoornartortaqarpoq.
Tabel 3. Imigassap suussusai agguarlugit inummut ataatsimut 15-ileereersimasumut imigassap aalakoornartua literinngorlugu
|
2013 |
2014 |
2015 |
2016 |
2017 |
2018 |
2019 |
2020 |
2021 |
2022 |
|
|
|||||||||
Katillugit........... |
8,8 |
8,6 |
8,3 |
8,7 |
8,4 |
7,4 |
7,6 |
8,8 |
8,8 |
8,2 |
Baaja kimikitsoq...... |
0,1 |
0,3 |
0,2 |
0,3 |
0,1 |
0,1 |
0,1 |
0,2 |
0,2 |
0,2 |
Baaja nalinginnaasoq... |
5,9 |
5,6 |
5,4 |
5,5 |
5,6 |
5,1 |
5,1 |
5,8 |
5,8 |
5,3 |
Baaja kimittooq....... |
0,2 |
0,3 |
0,2 |
0,4 |
0,2 |
0,2 |
0,3 |
0,4 |
0,3 |
0,3 |
Viinni.............. |
1,8 |
1,7 |
1,7 |
1,7 |
1,6 |
1,3 |
1,4 |
1,6 |
1,6 |
1,5 |
Viinni akusaq........ |
0,2 |
0,2 |
0,2 |
0,2 |
0,2 |
0,2 |
0,1 |
0,2 |
0,2 |
0,2 |
Kimittooq........... |
0,6 |
0,6 |
0,6 |
0,6 |
0,6 |
0,5 |
0,5 |
0,6 |
0,7 |
0,7 |
|
|
|||||||||
Katillugit........... |
11,3 |
11,0 |
10,6 |
11,2 |
10,8 |
9,5 |
9,7 |
11,2 |
11,3 |
10,6 |
Baaja kimikitsoq...... |
0,1 |
0,4 |
0,3 |
0,4 |
0,2 |
0,2 |
0,2 |
0,2 |
0,3 |
0,3 |
Baaja nalinginnaasoq... |
7,5 |
7,1 |
6,9 |
7,0 |
7,2 |
6,6 |
6,6 |
7,4 |
7,4 |
6,8 |
Baaja kimittooq....... |
0,2 |
0,3 |
0,2 |
0,5 |
0,3 |
0,2 |
0,3 |
0,5 |
0,3 |
0,4 |
Viinni.............. |
2,4 |
2,2 |
2,2 |
2,2 |
2,1 |
1,7 |
1,8 |
2,1 |
2,0 |
1,9 |
Viinni akusaq........ |
0,2 |
0,2 |
0,3 |
0,3 |
0,2 |
0,2 |
0,2 |
0,2 |
0,2 |
0,3 |
Kimittooq........... |
0,8 |
0,7 |
0,7 |
0,8 |
0,8 |
0,7 |
0,7 |
0,8 |
0,9 |
0,9 |
Najoqqutaq: Naatsorsueqqissaartarfik, https://bank.stat.gl/ALNALK
1 Immiartorfik ataaseq 1,5 cl-nik aalakoornartortaqarpoq.
Tabel 4. Nunatta karsiata imigassat akitsuutaannit iluanaarutai
Najoqqutaq: Naatsorsueqqissaartarfik, https://bank.stat.gl/ALNALK3
Nunap karsiata 2022-mi imigassat akitsuutaannit isertitai 210 mio. kr.-upput, ukiup siulianut sanilliullugu 13 mio. kr.-nik annikilleriarlutik, tabeli 4 takuuk.
Eqqussuineq, nioqqutissiorneq atuinerlu
Uani sammineqarpoq kisitsisit atorlugit nalunaarsuusiornermi imigassaq qanoq annertutigisoq Kalaallit Nunaannut eqqunneqartartup aammalu nunap iluani immiorneqartartup nioqqutissiarinera. Imigassamut pilersuineq qanoq annertutigisumik imertoqartarneranut uuttuutitut atorneqassappat eqqaamaqquneqarpoq, pilersuinerup atuinerullu akornanni pissutsit ataqatigiinneranni paasiuminaattoqarsinnaammat.
·
Inuinnaat
namminneq immiortarnerat: Inuit nammineq immiortarnerata atuinerup
pilersuinermiit annertuneruneranik kinguneqarsinnaavoq. Kalaallit Nunanni
nammineq immiortarnerup annertussusaa kisitsisitigut takussutissaqanngilaq.
·
Toqqorsivimmut/quersuarmut
pisiniarneq: tamanna ilaatigut Kalaallit Nunaanni sunniuteqarpoq, inuiaqatigiit
ikinnerat assartuinermilu unammillernartoqarsinnaasarnera taamaasillunilu
sillimasariaqartarneq. Tamanna atuinermut sunniuteqartanngikkaluartoq, kisianni
eqqussuinermi ukiumiit ukiumut allanngorarnerinut sunniuteqarsinnaavoq.
·
Nioqqutissat
pisoqalisimasut imaluunniit aserorsimasut maanngaannartut: Tamanna sunniutaagajuppoq
pingaartumik ataatsimut annertussuseq isiginiassagaanni, kisianni soorunami
nalunaarsuutimut annikikkaluartumik sunniuteqarsinnaavoq.
·
Eqqunneqartut
nalunaarutigineqanngitsut (netto-grænsehandel):
Nunamiit nunap sanilianut ajornannginnerusumik isersinnaaneq, imigassap
assigisaalu nunami allami akikinneruppata eqqussuinermit annertunerusumik
atuisoqarsinnaavoq. Tamanna Kalaallit Nunaanni akitsuutip qaffasinnera
pissutaalluni sunniuteqarsinnaavoq – kisianni Kalaallit Nunaata inissisimanera
pissutaalluni taamaallaat tikiffigineqarsinnaasut ikittuinnaapput.
·
Nunat
assigiinngitsut akornanni mittarfeqarfinni akitsuusigaangitsumik
pisiniarneq: Tamanna naatsorsuinermut ilaanngilaq, periaaseq taanna nuna
avannarlerni atuuppoq. 2020-mi 2021-milu covid-19 pissutigalugu angallannerup
annikinnera aallaavigalugu naatsorsuutigineqarsinnaavoq akitsuusigaanngitsumik
pisisarneq ukiut siuliinut sanilliullugu annikinnerussasoq.
·
Takornariat,
tikeraat imaluunnit ukiup ilaatigut sulisartut atuinerat kisitsisitigut immikkut
takussutissaqanngilaq.
Eqikkaanermi imaappoq, nalunaarsuutini Kalaallit Nunaannut imigassamik eqqussineq aammalu nunap iluani tunisassiarineqartut qularnanngitsumik atuinerup annerpaartarivai. Naatsorsuinermi pissutsit qulaani taaneqartut pissutaallutik atuinerup pilersuinerullu qanoq nikingatiginerat eqqortumik oqaatigineqarsinnaanngilaq.